ประวัติศาสตร์อีสาน ฉพ.5

หนังสือเรื่อง ประวัติศาสตร์อีสาน ของ เติม วิภาคย์พจนกิจ จัดพิมพ์ครั้งแรกโดยสำนักพิมพ์สมาคมสังคมศาสตร์แห่งประเทศไทย ในปี ๒๕๑๓ หนังสือเรื่องนี้บางส่วนได้ตีพิมพ์แล้วในชื่อว่า สองฝั่งโขง แต่ผู้เขียนได้แก้ไข เพิ่มเติมข้อเท็จจริงใหม่ อันเป็นผลจากความวิริยะอุตสาหะในการค้นคว้า รวบรวม และเรียบเรียงมาเป็นเวลากว่า๒๐ ปี ในการตีพิมพ์ครั้งแรกนั้น สำนักพิมพ์ สมาคมสังคมศาสตร์ฯ ได้มอบหมายให้นายนิธิ เอียวศรีวงศ์ แห่งภาควิชา ประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ “ช่วยลำดับเรื่องให้ รัดกุมยิ่งขึ้นใหม่ โดยยังคงเนื้อหาและภาษาของเรื่องไว้ตามเดิม และได้เขียน บทนำเป็นเชิงวิเคราะห์ไว้ให้ด้วย” นายนิธิเองได้เล่าถึงการทำงานของตนใน “คำนำของผู้เรียบเรียงพิมพ์” ความตอนหนึ่งว่า ผู้เรียบเรียงพิมพ์ได้ “จัดเรียง ลำดับเรื่องราวใหม่ตามที่ผู้เรียบเรียงเห็นว่าจะเข้าใจได้ง่าย และมองเห็นความ คลี่คลายของประวัติศาสตร์มากกว่าที่เป็นอยู่ ในการนี้ ผู้เรียบเรียงได้ตัดทอน ข้อความออกเสียหลายตอนเนื่องจากเห็นว่าไม่เกี่ยวกับเนื้อเรื่องโดยตรง ส่วนที่ เห็นว่าน่ารู้ก็คงไว้ในภาคผนวกบางตอนผู้เรียบเรียงพิมพ์ก็ย่อข้อความที่ไม่เกี่ยว โดยตรงให้กระชับเข้าเพื่อทำให้หนังสือมีเอกภาพยิ่งขึ้น”