นวนิยายกับสังคมไทย (2475-2500)

นวนิยายกับสังคมไทย เป็นวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาโท ภาควิชาภาษาไทยคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ ในครั้งนั้นใช้ชื่อว่า “พัฒนาการนวนิยายไทย พ.ศ.๒๔๗๕-๒๕๐๐: การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างนวนิยายกับสังคม” กล่าวได้ว่าเป็นวิทยานิพนธ์รุ่นแรกๆ ที่เริ่มใช้ตัวบทวรรณกรรมปัจจุบันในการวิจัยระดับบัณฑิตศึกษา และยังเป็นงานวิจัยรุ่นบุกเบิกในสาขานี้ที่เริ่มมองความสัมพันธ์ระหว่างวรรณกรรมกับสังคมไทยในสถานการณ์ที่การศึกษาการเมืองในวรรณกรรมแทบจะเป็นสิ่งต้องห้ามเมื่อนำวิทยานิพนธ์มาตีพิมพ์เผยแพร่ใน พ.ศ.๒๕๒๓ ได้รับความสนใจจากวงวิชาการทั้งในและนอกประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากนักวิชาการต่างสาขาที่สนใจศึกษาตัวบทวรรณกรรมในฐานะข้อมูลทางสังคม ประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมและต่อมา ศาสตราจารย์โทชิฮารุ โยชิกาวาได้แปลเป็นภาษาญี่ปุ่นซึ่งทำให้นักวิชาการต่างชาติรู้จักวรรณกรรมไทยมากยิ่งขึ้น